Güldener Sonumut yazdı: Belçika’nın ‘en’ leri

Efendim seçim sürecini geride bıraktık. Yeniden normal hayatımıza ‘neredeyse’ dönebiliriz. Kuşkusuz seçimler bitmez. Seçim sonrası süreçler de hem bizleri yani matbuat ehlinde dirsek çürütenleri, hem okuyucularımızı ziyadesiyle ilgilendirmeye devam eder. Nitekim kabinede kimlerin yer alacağı gibi gıybet niteliğindeki bilgilerden, hükümetlerin hangi politikayla çalışmalarına start verecekleri sorusuna kadar daha bir dizi merak konusu yok değil. Zira seçimler Türkiye’yle sınır değil. Örneğin yerel seçimlerde hezimete uğrayan İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, erken genel seçime gitme kararı aldı. Üstelik 1 Temmuz’dan itibaren AB dönem başkanlığını İsveç’den devralması beklenen İspanya’nın halkı tam da kendi dönem başkanlıkları esnasında sandık başına gidecekler.

Ama konumuz o değil. Brüksel’den yazdığım ve sürekli olarak kaleme alacağım yazı dizisine Belçika’nın ‘en’lerinden başlamak istedim. Belçika’nın ‘enleri’ Türkiye’deki seçim süreci esnasında geldi aklıma. Ayrıca NTV’nin sitesine, Türkiye’nin en eski haberi kanalının değerli okuyucularına, Türkiye’nin en çok ilgi gören sitesine enleri yazmak elzemdi. Malum parlamento seçimlerinde nispi sistem olarak da bilinen D’Hondt sistemi uygulandı. D’Hondt da artık herkesin bildiği üzere nispi sistem için koltuk dağılımı formülünü oluşturan Belçika’nın ünlü bir matematikçi. Avrupa’ya seyahat eden yurttaşlarımıza sorduğumuz vakit Belçika ‘sıkıcı’ bir ülke olarak tarif ediliyor. Oysa hiç de öyle değil. Ufakcık, tefecik, içi dolu turşucuk misali, Belçika ve başkent Brüksel, dünyada birçok ilklere vesile olan ve olmaya devam eden müthiş bir ülke. Brüksel’de yaşayan bendeniz de bu ilk yazımda Belçika’nın dünyaya mal olan eserlerini, enlerini kaleme alarak, bu ülkeye yönelik bakışınızı başka bir açıya çevirmek istiyorum. Üstelik eğlenceli, zevkli ve dünyanın ‘enleri’ arasında yer alan lezzetleri, görselleri paylaşabilirsiniz. Çikolatalarıyla ünlü olan Belçika’nın başkenti Brüksel’e uçakla gelmek için Zaventem havaalanına inmeniz gerekiyor. İşte o Zaventem havalimanı da dünyada en çok çikolatanın satıldığı yer. Zira ülkede yılda 220 bin tondan fazla çikolata üretiliyor. Belçika’nın çetrefil siyasi sistemi zaman zaman akıllara durgunluk verebiliyor. Ancak unutmayalım ki Belçika, dünyada hükümetsiz en uzun süre yönetilen ülke unvanına sahip. Bu alanda dünya rekorunu kırdı. Bugün yollarda modern asfaltlar varsa eğer, Belçika’lı profesör Edward J. De Smedt’e teşekkür etmek gerekiyor. Zira kendisi asfaltın mucidi. Yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte insanların yaza hazırlanmak amacıyla en çok dikkat ettiği husus kilo ve vücut kitle endeksi. Onu da Belçika’lı bir matematikçi olan Lambert Adolphe Quetelet icat etmiştir. Kuşkusuz yaz aylarında Belçika’ya gelirseniz mutlaka gitmeniz gereken yerler arasında Ghent şehri bulunuyor. Zira Ghent şehrinin güzelliğinin de ötesinde dünyanın en büyük kültür festivaline ev sahipliği yapıyor. Genç olanların ya da olmayanların bir başka eğlenci mekanı Tomorrowland. Tomorrowland de dünyanın en büyük tekno festivali. Dedim ya NTV için, enleri içeren bir yazı yazmasam olmazdı. Belçika’nın enleri bununla sınırlı değil. Zira dünyanın en uzun sahil tramvay hattı Belçika’da. Belçika, dünyada metrekare başına en çok kaleye sahip olan ülkedir. Yolunuz bu ülkeye düşerse ve vaktiniz varsa eğer, mutlaka zaman ayırıp, Chateau de Reinhardstein, Château de Modave veya Ortaçağ döneminden kalan Château féodal de la Roche en Ardenne’i ziyaret edin! Ufakcık tefecik içi dolu turşucuk dedik ya. Enleri bununla da sınırlı değil. Dünyanın en çok çevre kirliliğine neden olan plastik Belçika’lı Leo Hendrik Baekeland tarafından icat edildi. Matbuat ehlinde dirsek çürüten bizler bugün haberlerimizi ekseriyetle televizon veya şimdi okuduğunuz internet üzerinden yayınlıyoruz. Zira İnternet’in en önemli mucidi de yine bir Belçika’lı mühendis: Robert Caillau. Tim Berners Lee ile birlikte dünyanın en çok kullandığı iletişim aracının mimarı. Basında çalışanlar bilir, yazılı gazetenin, baskının değeri, kıymeti ve haber niteliği ayrıdır. Zira dünyanın ilk gazetesi olan Nieuwe Tinjdinghen yani The Gazette 1605 yılında Abraham Verhoeven tarafından Anvers’de basıldı. Şikemper olan bendeniz, Belçika’nın yeme-içme kültürünün enlerinden bahsetmeden edemeyeceğim. Belçika sadece çikolatalarıyla değil, patates kızartması ile de ünlü. Zira her yıl Belçika’nın en iyi patates kızartmasını pişiren işletmeler listesi yayınlanıyor. Bendeniz hala bir önceki yüzyıldan kaldığım için başkent Brüksel’de Place Jourdan’da bulunan Chez Antoine’i tek geçerim. Ancak 2022 yılının en iyileri arasında birinci seçilen Namur’deki Le Ratelier’den bahsetmesem olmaz. Yolunuz Liège kentine de düşerse eğer, sıralamada ikinci olan La Friterie des Grands Champs’a da mutlaka uğrayın. Ne yalan söyleyeyim. Chez Antoine çok güzel ama la Friterie des Grands Champs da hiç fena değil. İkinciliği hak etmiyor değil. Kimsenin aklına gelmez belki ama bu satırlara son vermeden önce enler listesine mutlaka İtalyan’ların pizzasını da eklemem gerekiyor. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çok sayıda İtalyan’ın Belçika’ya göç ettiği biliniyor. Bu göç dalgası sayesinde Belçika İtalyan kökenli bir başbakana da sahip oldu: Elio di Rupo. İtalyan diasporasının da ağırlıklı olarak yaşadığı ülkeler arasında bulunan Belçika, Avrupa’nın en iyi pizzaları katgorisinde iki işletmeye ev sahipliği yapıyor. Brüksel’in Saint Josse ilçesinde bulunan La Piola Pizza, Avrupa’nın en iyi pizza sıralamasında 15’inci sırada yer alıyor. 12’inci sırada da Pizza e Bella Gourmet yer alıyor. Bir başka deyişle, Avrupa’nın en iyi pizzaları sıralamasında başkent Brüksel iki kuruma ev sahipliği yapıyor. Ufacık tefecik içi dolu turşucuk ama Avrupa ve dünyanın önde gelen enlerini barındırmıyor değil.

Teşekkürler